چه روکشی برای دندان شما مناسب است؟
چه روکشی مناسب دندان شما است؟
روکش دندان روش درمانی و ترمیمی رایج در دندان‌پزشکی است که برای محافظت، تقویت و بهبود ظاهر دندان‌های آسیب‌دیده یا ضعیف‌شده استفاده می‌شود. این روکش‌ها که معمولاً از مواد مختلف مانند سرامیک، فلز، یا ترکیبی از هر دو ساخته می‌شوند، به صورت سفارشی برای هر بیمار طراحی می‌شوند و به طور دقیق بر روی دندان قرار می‌گیرند. روکش‌ها می‌توانند برای دندان‌هایی که دچار پوسیدگی شدید، شکستگی، یا پس از درمان ریشه آسیب دیده‌اند، استفاده شوند. افزون بر کارکرد محافظتی، روکش‌های دندان به ویژه انواع سرامیکی و زیرکونیایی، ظاهری طبیعی و زیبا به دندان‌ها می‌بخشند و به بهبود لبخند و افزایش اعتماد به نفس بیمار کمک می‌کنند. با مراقبت مناسب، روکش‌های دندان می‌توانند سال‌ها دوام داشته باشند.
انواع روکش‌های دندانی
- روکش‌های تمام سرامیک All-Ceramic Crowns
این روکش‌ها از مواد سرامیکی ساخته و به دلیل ظاهر طبیعی‌شان، بیشتر برای دندان‌های جلو استفاده می‌شوند.
روکش های سرامیکی زیبایی و هماهنگی رنگ با دندان‌های طبیعی دارند اما ممکن است مقاومت کمتر نسبت به روکش‌های فلزی داشته باشند.
- روکش‌های زیرکونیا Zirconia Crowns
زیرکونیا ماده‌ی سرامیکی بسیار قوی است که هم برای دندان‌های جلو و هم برای دندان‌های عقب استفاده می‌شود. مقاومت بالا و ظاهر طبیعی این روکش از برتری آن است اما ممکن است هزینه بالاتری داشته باشد.
- روکش‌های پرسلن متصل به فلز PFM or Porcelain-Fused-to-Metal Crowns
این روکش‌ها ترکیبی از فلز و پرسلن هستند که مقاومت بالا و ظاهر طبیعی‌تری دارند. فلز برای پایه و پرسلن برای پوشش و زیبایی استفاده می‌شود. ممکن است با گذشت زمان خط فلزی در لبه‌های روکش دیده شود.
- روکش‌های تمام فلزی All-Metal Crowns
این روکش‌ها از فلزاتی مانند طلا، پلاتین یا آلیاژهای فلزی ساخته می‌شوند. برخی از روکش‌های دندانی به طور کامل از فلز ساخته می‌شوند. روکش فلزی کلاسیک، روکشی است که از طلا یا به طور دقیق‌تر، از آلیاژ طلا ساخته شده است. انواع مختلفی از آلیاژهای دندانی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای ساخت روکش استفاده کرد. برخی از این فلزات به رنگ نقره‌ای (سفید) هستند، نه زرد مانند طلا.
دندانپزشکان بیش از ۱۰۰ سال است که از روکش‌های تمام فلزی استفاده می‌کنند، که طولانی‌تر از هر نوع روکش دیگری است. روکش‌های طلایی (و به طور کلی روکش‌های فلزی) بسیار محکم هستند و می‌توانند حتی در برابر قوی‌ترین نیروهای گاز زدن و جویدن مقاومت کنند.
این روکش‌ها نمی‌شکنند (برخلاف روکش‌های پرسلنی که ممکن است ترک بخورند). شکستن این روکش‌ها غیرمعمول است و در میان انواع روکش‌ها، روکش‌های تمام فلزی معمولاً بیشترین توان را برای دوام طولانی‌مدت دارند.
آلیاژهای گران‌بهایی که برای ساخت روکش‌های طلایی استفاده می‌شوند، نرخ سایشی مشابه مینای دندان دارند. این یعنی روکش باعث سایش بیش از حد دندان‌های مقابل (دندان‌هایی که با آن‌ها تماس دارد) نمی‌شود. آلیاژهای دندانی با درصد طلای بالا معمولاً فلزاتی بسیار پرداخت شدنی هستند. این ویژگی به دندانپزشک اجازه می‌دهد تا تناسب بسیار دقیقی بین روکش و دندان ایجاد کند.
ظاهر فلزی روکش‌های فلزی ممکن است برای دندان‌های جلو مناسب نباشد. تنها عیب روکش‌های فلزی ظاهر آن‌ها است (زرد طلایی یا نقره‌ای). به همین دلیل، معمولاً از این روکش‌ها برای دندان‌هایی که هنگام لبخند زدن به وضوح دیده می‌شوند، استفاده نمی‌شود (اگرچه برخی افراد این ظاهر را دوست دارند).
اگر به فکر استفاده از روکش فلزی هستید، توصیه ما این است که قبل از تأیید نهایی، با همسر یا شریک زندگی خود مشورت کنید. آن‌ها کسانی هستند که بیشتر از هر کس دیگری به لبخند و روکش جدید شما نگاه خواهند کرد.
با این حال، این روکش‌ها می‌توانند انتخاب خوبی برای برخی از دندان‌های آسیاب (دندان‌های آسیاب دوم و سوم و گاهی دندان‌های آسیاب اول پایین) باشند، حتی برای افرادی که نمی‌خواهند فلز زیادی در لبخندشان دیده شود.
ممکن است گاه بیمار به استحکام، دوام و قابلیت پیش‌بینی‌پذیری که یک روکش تمام فلزی ارائه می‌دهد، نیاز یا تمایل داشته باشد اما ظاهر چنین روکشی برای او غیرقابل قبول باشد. می‌توان بخشی از روکش‌های فلزی را که در معرض دید است، با پرسلن پوشاند. دندانپزشکان به این گزینه ونیر یا پنجره می‌گویند. البته در این روش باز هم بخشی از فلز اطراف پرسلن دیده می‌شود. علاوه بر آن، سطح جونده‌ی روکش که از فلز ساخته شده است، دیده خواهد شد.
- روکش‌های رزین Resin Crowns
این روکش‌ها از مواد رزینی ساخته می‌شوند و معمولاً به عنوان روکش‌های موقت استفاده می‌شوند. هزینه‌ی آن‌ها پایین‌تر است اما مقاومت کم و احتمال شکستگی بیشتر دارند.
- پیش‌ساخته Preformed، پوسته‌ای، استیل ضدزنگ
روکش‌های پیش‌ساخته معمولاً به عنوان ترمیم دائمی مناسب نیستند. این روکش‌ها بیشتر برای کودکان یا به عنوان روکش‌های موقت استفاده می‌شوند.
چگونه نوع مناسب روکش را انتخاب کنم؟
انتخاب نوع روکش دندانی مناسب بسته به نیازهای شخصی، موقعیت دندان، وضعیت آسیب‌دیدگی و هزینه است. برای نمونه:
– اگر به دنبال ظاهر طبیعی و زیبایی هستید، روکش‌های سرامیک یا زیرکونیا مناسب‌تر هستند.
– اگر به مقاومت بیشتر نیاز دارید و ظاهر اهمیت کمتر دارد، روکش‌های تمام فلزی یا پرسلن متصل به فلز را در نظر بگیرید.
– برای دندان‌های کودکان یا موارد موقت، می‌توانید از روکش‌های رزین یا پیش‌ساخته استفاده کنید.
نکات مهم برای مراقبت از روکش‌های دندانی
– ورود غذا: پس از جویدن، بین دندان‌ها و روکش‌ها را تمیز کنید.
– استفاده از نخ دندان: استفاده از نخ دندان برای پاک کردن بین دندان‌ها.
-مراجعه‌ی دوره‌ای به دندانپزشک: برای بررسی وضعیت روکش‌ها و جلوگیری از مشکلات بعدی.
با انتخاب درست نوع روکش و مراقبت مناسب، می‌توانید دندان‌های سالم و زیبا داشته باشید. اگر هنوز پرسشی در انتخاب نوع روکش دارید، با کلینیک دندان‌پزشکی درسان تماس بگیرید تا پس از مشورت با دندانپزشکان متخصص ما بهترین گزینه را انتخاب کنید.